استانبول یا همان قسطنطنیه در مجاورت ایران واقع شده است و از زمانهای دور تا به امروز به طور مداوم در حال داد و ستد فرهنگی و تجاری و گردشگری و مهاجرتی بوده اند. از زمان حکومت عثمانی نیز کشورمان شاهد جنگهای زیادی با عثمانیان بوده است جنگهایی که برای کشور گشایی و تصرف یا حکمرانی و مسائل سیاسی و اقتصادی صورت میگرفت. جنگ ها در کل تاریخ علاوه بر ویرانی و خونریزی و آشوب باعث پیشرفت و تحول و دگرگونی نیز بوده اند. همین جنگ های متعدد بین عثمانیان و ایرانیان سبب شد فرهنگ و تکنولوژی و هنر بین این دو قلمرو جابجا شود.

گاهی سرمایه ایران به تاراج رفت و گاه سرمایه ترکیه و استانبول. به هر حال هرچه که بوده و هم اکنون نیز گاه گاهی شاهد آن هستیم باعث مشابهت های فرهنگی و هنری و مذهبی بین این دو کشور شده است. گاهی علاوه بر این مشابهت ها می توان آثاری در موزه ها یافت که دست آورد جنگ ها و یا مهاجرت افراد به سرزمین همسایه بوده است. از جمله این آثار می توان به مرقعات ایرانیان در موزه های استانبول نام برد که گردشگران تور استانبول در موزه ها و کاخ توپکاپی یا توپقاپی مشاهده میکنند. مرقعات آثار هنری و ترکیبی از خوشنویسی و خطاطی و نقاشی می باشند. گاهی شعر و گاهی پند و نصیحت و غیره می باشند.

استانبول در زمان حکومت عثمانی و در نیمه قرن نهم اقدام به برگزاری کارگاههای هنر نمود و برای پیشرفت در این زمینه از استادان ایرانی یاری گرفت و در این زمان برخی از اشخاص از استانبول به ایران سفر کردند تا هنر را از ایرانیان بیاموزند و برای کسب درآمد و شان اجتماعی به استانبول بازگردند. آثار حضور استادان ایرانی را از آثار موجود در کاخ توپکاپی میتوان دریافت.

استانبول همچنین شاهد حضور پر رنگ شاعر بزرگ ایرانی و جهانی مولانا جلال الدین بلخی می باشد. این شاعر بزرگ زاده بلخ خراسان می باشد اما به دلیل مرگش در قونیه و آرامگاه آن در ترکیه هم اکنون مراسم یادبود او در استانبول و قونیه انجام می شود و مردمان این کشور او را متعلق به خود می دانند این در حالیست که مولانا ایرانی بوده و بر اثر سهل انگاری و نگرش های سیاسی و مذهبی توسط ایرانیان نادیده گرفته شد و هم اکنون به جاذبه توریستی و پر درآمدی برای ترکیه تبدیل شده و گردشگران تور استانبول و قونیه سالانه بارها برای دیدن مراسم یادبود و آرامگاه این شاعر به نام هزینه میکنند.

استانبول با وجود گردشگران ایرانی تور استانبول و تاجران ایرانی و واسطه های صادرات و واردات ایران همچنان در حال داد و ستد فرهنگی با ایران می باشد از این رو زیاد عجیب نیست که استانبول تا حدودی شبیه به ترکیبی از مشهد و اصفهان باشد. در دوران جنگ های ایران و عثمانی جمعیت کثیری یا اسیر میشدند و یا پناهنده به کشور عثمانی و از این طریق بسیاری از اموال آنان توسط حکومت عثمانی ضبط می شد و یا در برخی موارد اشخاص فوت می شدند و اموالشان بجا می مانند. این اموال بجا مانده خود دست مایه ای بود برای الهام هنرمندان عثمانی برای خلق آثار جدید و ترکیبی.

استانبول آثار تاریخی زیادی دارد اما در تعدادی از مساجد و بازارها و کاخ هایش می توان ردپای ایرانیان را مشاهده کرد که پیشنهاد میکنم در تور لحظه آخری استانبول از این آثار دیدن نمایید. همچنین مسجد و قبرستان ایرانیان که از شناخته شده ترین آثار ایرانیان در بین گردشگران تور استانبول می باشد البته بخش هایی از این قبرستان بر اثر موارد نژادپرستانه در طول زمان توسط افرادی دیگر تصرف شده است.

قبرهای این قبرستان تا حدودی تاثیر گرفته از قبرهای دوره عثمانی می باشد و نیازی نیست حتما بالای قبر ها بایستید تا بفهمید شخص فوت شده جنسیت و سنش چگونه بوده است این قبرستان سرسبز می باشد و در خود غسالخانه ای دارد. این قبرستان و یک مسجد به نام والده خان و در میان بازار قرار دارد، متعلق به ایرانیان است در قسمت آسیایی استانبول و نزدیک به تنگه بسفر قرار دارد. این مسجد همه ساله در ایام تاسوعا و عاشورا شاهد حضور ایرانیان مقیم استانبول برای برگزاری مراسم مذهبی این ایام است. برای اطلاعات بیشتر راجع به استانبول با ما همراه باشید.

بیشتر بخوانید :
منابع :